EN SON NE ZAMAN ZAM ALDINIZ?
İşçiler zam alamaz veya aldıkları zam bekledikleri gibi bir zam olmazsa ne yapabilirler?
Zam için sözleşmeye bakılmalıdır.
Ancak, maalesef bir çok iş ilişkisinde yazılı iş sözleşmesi yapılmadığı ve dolayısıyla bu konuda büyük eksiklik olduğu görülmektedir.
İş sözleşmesinde yapılacak zam oranının ve süresinin belirlenmemesi halinde işveren zam yapmaya zorlanamayacaktır. Bu durumda zam yapılıp yapılmayacağı veya yapılacaksa zammın oranı, işçinin performansı, pozisyonu, terfi durumu, enflasyon oranı, sektördeki ve işyerindeki ücretlerin genel durumu göz önünde bulundurularak işveren tarafından belirlenecektir. Bu durumda işçilerin zam beklentileri karşılanmazsa istifa eden işçinin tazminat hakkı olmayacaktır. ancak işverenlerin emsal işçilere eşit davranması gerektiği de bilinmesi gereken bir diğer konudur.
Sözleşmeye rağmen zam yapılmazsa ne yapılmalıdır?
İşçiye yapılacak zammın iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmelerinde belirtilmesi halinde, sözleşmede belirtilen oranda veya hiç zam yapılmaması işçiye haklı nedenle fesih hakkı verir.
İş akdini haklı olarak fesheden işçiye kıdem tazminatı ödenir, ancak ihbar tazminatına hükmolunamaz. Ancak, hemen belirtmek gerekir ki, sözleşmede yer almaması halinde işçiye zam yapılmaması veya düşük zam yapılmış olması işçiye sözleşmeyi haklı nedenle fesih hakkı vermez.
Sözleşmede zam yapılmasına ilişkin bir hükmün yer almaması halinde, zam yapılmaması veya düşük zam yapılmış olması işçiye iş sözleşmesini haklı nedenle fesih hakkı vermez. Sözleşmesinde zam yapılmasına ilişkin bir hüküm bulunmadığı halde zam yapılmamasını gerekçe göstererek izinsiz ve mazeretsiz işe gelmeyen işçinin, iş sözleşmesini işveren, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 25/II. maddesinin (g) bendine göre devamsızlık gerekçesiyle tazminatsız feshedebilir.
T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2003/3506
K. 2003/16024
T. 3.10.2003
• KIDEM VE İHBAR TAZMİNATI ( Ücret Zammı Talebinin Kabul Edilmemesi Sebebiyle İşyerini Terk - Haklı Fesih Sebebi Sayılamayacağı )
• İHBAR TAZMİNATI ( Ücret Zammı Talebinin Kabul Edilmemesi Sebebiyle İşyerini Terk - Haklı Fesih Sebebi Sayılamayacağı )
• ZAM TALEBİNİN KABUL EDİLMEMESİ ( Sebebiyle İşçinin İşyerini Terk Etmesinin Haklı Fesih Sebebi Sayılamayacağı - İhbar ve Kıdem Tazminatı Talebinin Reddi Gereği )
• FESİH KONUSUNDA BİLGİ VEREN DAVACI TANIĞI ( İşyerinde Çalışan Kişi Olmadığı - İşyerinde Çalışan ve Görgüye Dayalı Bilgi Veren Davalı Tanıklarının Beyanlarına İtibar Edilmesi Gerektiği )
• TANIK BEYANLARINDAN İTİBAR EDİLMESİ GEREKEN ( Fesih Konusunda Bilgi Veren Davacı Tanığının İşyerinde Çalışan Kişi Olmadığı - İşyerinde Çalışan ve Görgüye Dayalı Bilgi Veren Davalı Tanıklarının Beyanlarına İtibar Edilmesi Gerektiği )
1475/m.13,14,16
1086/m.87
ÖZET : Fesih konusunda yazılı bir belge bulunmamaktadır. Davalı tanıkları davacının zam talebinin işveren tarafından kabul edilmemesi sebebiyle davacının işyerini terkettiğini bildirmişlerdir. Ücret zammı talebinin kabul edilmemesi sebebiyle işyerini terk 1475 Sayılı Yasanın 16.maddesine uygun akdin feshi sebebi sayılamaz. Bu nedenlerle ihbar ve kıdem isteğinin reddi gerekirken yazılı şekilde kabülü hatalıdır.
Fesih konusunda bilgi veren davacı tanığı işyerinde çalışan kişi olmadığı ve tanık olduğu olayın tarihi ile ilgili somut bilgi vermediği anlaşıldığından işyerinde çalışan ve görgüye dayalı bilgi veren davalı tanıklarının beyanlarına itibar edilmesi gerekir.
DAVA : Davacı, kıdem ve ihbar tazminatı fazla mesai, izin ücret alacağı hafta ve genel tatil gündeliklerinin ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı hizmet akdinin haklı bir neden bulunmadığı halde davalı işveren tarafından sona erdiğini iddia ederek ihbar ve kıdem tazminatı talebinde bulunmuş, davalı ise davacının iş yerini terkettiğini savunmuştur. Mahkemece istek doğrultusunda hüküm kurulmuştur. Fesih konusunda yazılı bir belge bulunmamaktadır. Davalı tanıkları davacının zam talebinin işveren tarafından kabul edilmemesi sebebiyle davacının işyerini terkettiğini bildirmişlerdir. Davacı tanıklarından birisi fesih konusunda bilgi vermemiş, diğeri ise işyerinde davacı ile birlikte gelindiğini, isveren tarafından işe alınmadığını bildirmiştir. Fesih konusunda bilgi veren davacı tanığı işyerinde çalışan kişi olmadığı ve tanık olduğu olayın tarihi ile ilgili somut bilgi vermediği anlaşıldığından işyerinde çalışan ve görgüye dayalı bilgi veren davalı tanıklarının beyanlarına itibar edilmesi gerekir. Ücret zammı talebinin kabul edilmemesi sebebiyle işyerini terk 1475 Sayılı Yasanın 16.maddesine uygun akdin feshi sebebi sayılamaz.
Bu nedenlerle ihbar ve kıdem isteğinin reddi gerekirken yazılı şekilde kabülü hatalıdır.
3.İlk dava dilekçesinde talep edilmeyen ıslah dilekçesinde dava konusu yapılan 20 milyon TL. Hafta tatili ücret alacağına ıslah tarihi yerine ilk dava tarihinden faiz yürütülmesi bozma nedenidir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 3.10.2003 gününde oybirliği ile karar verildi.
